Hipofiz Tümörü

Hipofiz Tümörü Nedir?

Hipofiz tümörü, genellikle iyi huylu bir tümör olarak ortaya çıkmaktadır. Hastalığın başlangıcı ve gelişimi oldukça yavaş seyrettiğinden tanının konulması ve tedavi sürecinin başlatılması bazen zaman alabilmektedir. Görme sinirlerinin hemen arka kısmında yer alan hipofiz bezi üzerinde oluşan hipofiz anemonu bazı hormonların salgılanmasında etkin rol oynayan hipofiz bezinin üçte ikisini kaplayabilecek büyüklüklere erişebilmektedir. Çocuk hastalarda çok sık görülmeyen bu rahatsızlığın yetişkinlerde 30 ve 60 yaş arasında görülme oranı oldukça fazladır. Hipofiz tümörü ‘’salgı yapan’’ ve ‘’salgı yapmayan’’ olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. 

Hipofiz Bezi Tümörünün Belirtileri

Hipofiz tümörü probleminde ilk zamanlarda hastada belirgin şikayetler açığa çıkmamaktadır. Ancak ilerlediği durumlarda tümörün büyümesine bağlı olarak sinirlere uygulanan baskı arttıkça birtakım belirtiler açığa çıkmaktadır.

Baş ağrısı: Hissedilen baş ağrılarının çoğu başın arka kısmında oluşmaktadır. Hormon salgılanmasına yardımcı olan hipofiz bezi beynin arka kısmında olduğu için bu ağrı bazen burnun iç kısımlarından dahi hissedilebilmektedir. Standart baş ağrısına oranla arka tarafta hissedilmesi hastalığın tanısı için uyarıcı etki olabilmektedir. 

Görme bozuklukları: Hipofiz bezi üzerinde oluşan tümörler büyüdükçe bulundukları bölgede iç basınç oluşturmaktadır. Öyle ki görme sinirleri bu bölgeye oldukça yakındır. Oluşan baskı ile görme sinirleri etkilenerek tümörün hastada görme bozukluklarına neden olduğu bilinmektedir.

Düzensiz adet: Kadın hastalarda ortaya çıkan hipofiz bezi tümörü adet düzensizliğini aşırı salgı yapma veya yapmamaya bağlantılı olarak oluşturmaktadır. Adet düzensizliğinin kontrol altına alınması hipofiz bezi tümörünün tedavisine bağlıdır. 

Cinsel iktidarsızlık: Hastaların genelinde hormonal bozukluklara neden olan hipofiz bezi tümörü erkek hastalarda buna bağlı olarak cinsel iktidarsızlık olarak kendini gösterir. 

Ruh halindeki dengesizlik: Hastalar tümörün ortaya çıktığı yer itibari ile sinirli bir halden aniden mutlu bir duygu durumuna geçebilmektedir. Aradaki geçiş sürecinin keskinliği ve etkenlerin belirsizliği salgıların yapılamaması sonucu ortaya çıkan durumun getirdiği sonuçtur. 

Kısırlık: Hormonları etki altına alan bir hastalık olan hipofiz bezi tümörü kısırlığa neden olabilmektedir. Bazen kalıcı olan bu durum hastalık tedavi edildikten sonra geçebilmektedir.

Anne sütü üretimindeki dengesizlik: Hipofiz bezi tümörünü salgı yapan ve yapmayan olarak ikiye ayırmıştık anne sütü üretimindeki miktar bu yüzden değişiklik göstermektedir. 

Fazla ACTH üretimi sonucu Cushing sendromu: Böbrek üstü bezlerinin de tetiklediği Cushing sendromu aşırı salgılanan acth hormonu ile birlikte ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bu hormonun fazla salgılanması aşırı kilo alma, kırılgan kemik yapısının ortaya çıkması, cilt izleri ve duygusal değişikliklere yol açabilmektedir.

Aşırı büyüme: Çocuk hastalarda görülen aşırı uzama ve devleşme hipofiz bezindeki tümör yüzünden meydana gelmektedir. Büyüme hormonunun gereğinden fazla salgılanmasına neden olan hastalık çocuklarda uzama yetişkinlerde ise uzuvlarda kalınlaşma problemine yol açmaktadır. 

Yorgunluk ve sabırsızlık: Hormonal dengeleri alt üst eden hipofiz bezi tümörü yorgunluk, sinirlilik, sabırsızlık gibi etkileri ortaya çıkarabilmektedir.

Hipofiz Bezi Tedavi Yöntemleri

Hipofiz bezi tedavisi hastalığın evrelerine göre farklı teknikler kullanılarak yapılmaktadır. Aşağıda bazı yöntemlerden bahsedeceğiz.

Aktif İzlem Yöntemi

Hipofiz bezi üzerine yerleşmiş fakat hormonal bozukluklara neden olmamış vakalarda kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde hastaya düzenli olarak test ve tetkikler yapılarak tümörün verdiği tepkiler ve büyüme oranı izlenerek tedavi sürecine başlanır. 

Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

Hipofiz bezi tümörü vücudun yeterli hormon üretmesini engelliyorsa hormon replasman tedavisine hemen başlanmalıdır. Eksikliği gözlenen hormonun vücutta görülen olumsuz etkisini bertaraf etmek için bazı hormonlar dönüşüme uğrarlar. Gerekli olan hormon takviyesi gerçekleştirilir.

İlaç Tedavisi

Eğer tümör hipofiz bezinin gereğinden fazla hormon üretmesine neden oluyorsa ilaç tedavisi devreye girecektir. Tümörün küçük çapta olması ve hormonların aşırı salgılanması ilaç tedavisi yönteminin denenmesi için fırsattır. 

Cerrahi Müdahale

Tedavi yöntemleri içinde en yaygın olanıdır. Hastanın ve hastanenin durumuna göre farklı yöntemlerle kafatası içine girilerek tümör ve tümörün zarar verdiği dokuların çıkarılması işlemidir. Bu müdahalelerin neredeyse hepsi ‘’transsfenoid yol’’ yöntemi kullanılarak yapılmakta iken bazen kafatasının açılması veya kraniyotomi açılımı gerekebilir. 

Radyasyon Tedavisi

Hipofiz bezi tümörünün yok edilmesi için X ışınlarının kullanılması olayına denir. Seanslar halinde gerçekleşebilecek tedavi süreci tek seferde atlatılamayabilir. Eksternal-ışın tedavisi de denilebilen bu yöntemle dışarıdaki bir makine yardımı ile başlatılan radyasyon hipofiz bezi tümörünü tedavi etmek amaçlı kullanılabilmektedir. Bir dönem içinde farklı tedavi numaraları oluşturularak bu yöntem başlatılabilir.

Hipofiz tümörü tedavisi nasıldır sorusu görüldüğü gibi vakanın etkisi ve oluşumuna göre çeşitlendirilebilmektedir. 

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Op. Dr. Umut YAKA

Beyin Ve Sinir Hastalıkları Uzmanı

1977 yılında Muğla'da doğdum.İlköğrenimimi Isparta’da tamamlayıp, 1994 yılında İstanbul Pertevniyal Lisesi’nden mezun oldum. İstanbul Tıp Fakültesi'ni 2000 yılında bitirdikten sonra, Nöroşirürji eğitimi ve uygulamalarının dünya tıbbı ile eşdeğer yürütüldüğü ve bünyesinde değerli hocaları barındıran İstanbul Tıp Fakültesi Nöröşirürji Kliniği'nde başladığım nöroşirürji eğitimimi 2009 yılında tamamladım. 2009 - 2011 tarihleri arasında mecburi hizmet görevini yapmak üzere görevlendirildiğim Mardin Nusaybin Devlet Hastanesinde Beyin ve Sinir Hastalıkları Cerrahisi Uzmanlığı ve başhekimlik görevini birlikte yürüttüm.

Devamını oku Blog İletişim